شهر مذهبی و زیارتی مشهد مقدس

 

مشهد شهری در شمال شرقی ایران و مرکز استان خراسان رضوی است.  

وجود آرامگاه امام رضا، هشتمین امام مذهب شیعه، در این شهر، سالانه بیش از ۱۳ میلیون زائر را به مشهد می‌کشاند.

تاریخچه : 

حوضه‌ی رودخانه‌ی کشف‌رود که شهر مشهد در آن قرار دارد، به خاطر شرایط مناسب طبیعی، از پیش از اسلام به عنوان یکی از مناطق مورد توجه برای سکونت در خراسان به حساب می‌آمد. این منطقه ابتدا مسکن اقوام غیرآریائی بود. در نزدیکی شهر فعلی مشهد شهری بنام توس وحود داشته است. در اسطوره‌ های ایرانی بنای اصلی شهر توس را به جمشید و تجدید بنای آن را به توس، پهلوان و سپهسالار ایرانی نسبت می‌دهند. توس در زمان خلافت عثمان به‌طور کامل توسط اعراب فتح شد. در دوره‌ی اسلامی این منطقه بخشی از ولایت توس به مرکزیت شهر تابران بود که آبادی‌های سناباد و نوقان که بخشی از مشهد کنونی هستند را نیز در بر می‌گرفت.

در دوران حکومت هارون عباسی، حمید بن قحطبه طائی والی خراسان بود که کاخی در باغی واقع در ۱٫۵ کیلومتری سناباد داشت. در بهار سال ۱۹۳ هجری قمری، هارون که برای سرکوب شورشی عازم سمرقند بود، در نوقان بیمار شد و بنا به وصیتش او را در آن باغ دفن کردند. چند سال بعد در دوران خلافت مامون، در ۲۰۲ هجری قمری، امام رضا که پس از یک سال اقامت در مرو عازم بغداد بود، در منزل امیر سناباد مسموم شد و مامون پیکر او را نزدیک قبر هارون به خاک سپرد. از آن پس آن نقطه «مشهد الرضا» به معنی «محل شهادت رضا» و به اختصار مشهد نام گرفت.

پس از حمله‌ی مغولان مردم شهر ویران‌شده‌ی توس به مشهد مهاجرت کردند و شهر توسعه پیدا کرد. مشهد در زمان حکومت نادرشاه افشار به عنوان پایتخت ایران انتخاب شد. 

 

گردشگری: 

پیشینه‌ی بیشتر آثار تاریخی در این شهر به پس از از قرن ۸ هجری می‌رسد. از آن‌جمله می‌توان به مسجد گوهرشاد ، میل اخنگان ، مسجد هفتاد و دو تن ، گنبد خشتی و مصلی طرق اشاره کرد. از شهر تاریخی توس بناهایی مانند گنبد هارونیه برجا مانده‌است. بازه هور نیز از قدیمی‌ترین بناهای موجود در محدوده‌ی شهر است که زمان ساخته‌شدنش را قرن سوم میلادی تخمین می‌زنند. آرامگاه افرادی چون نادرشاه و فردوسی و نیز مدارسی چون عباسقلی خان از دیگر آثار تاریخی موجود در شهر است.  

ییلاقات اطراف مشهد، به خصوص شاندیز و طرقبه، زشک، نغندر، جاغرق، کوهسنگی، پارک جنگلی وکیل‌آباد و بوستان ملت و آبشار اخلمد از جمله‌ی مکان‌های تفریحی مورد توجه گردشگران هستند. 

 

 

 جغرافیا :

شهر مشهد مرکز استان خراسان رضوی با ۲۰۴ کیلومتر مربع مساحت، در شمال شرق ایران و در طول جغرافیایی ۵۹ درجه و ۱۵ دقیقه تا ۶۰ درجه و ۳۶ دقیقه و عرض جغرافیایی ۳۵ درجه و ۴۳ دقیقه تا ۳۷ درجه و ۸ دقیقه و در حوضه آبریز کشف رود، بین رشته کوه‌های بینالود و هزار مسجد واقع است. ارتفاع شهر از سطح دریا ۹۸۵ متر و فاصله آن از تهران ۹۶۶ کیلومتر است. 

 

اقتصاد : 

صنایع : صنایع غذایی، نساجی، شیمیایی و کانی غیرفلزی و صنایع قطعه سازی وفولاد کشاورزی از عمده‌ترین صنایع مشهد محسوب می‌شوند.مشهد دومین قطب تولید خودرو در ایران می‌باشد. 

مراکز تجاری :  مراکز بزرگ تجاری این شهر می‌توان به زیست‌خاور، الماس شرق، پروما، تابان، کیان و بازار رضا اشاره کرد.

به دلیل وجود جاذبه‌های فراوان تاریخی- مذهبی و فرهنگی در مشهد، درحال حاضر نیمی از هتل‌ها و هتل‌آپارتمان‌های ایران در شهر مشهد قرار دارند.نمایشگاه بین‌اللملی مشهد امروزه به‌عنوان بزرگترین وفعالترین نمایشگاه بین‌المللی تجاری در ایران بعد از نمایشگاه بین‌المللی تجاری تهران فعالیت می‌کند. مشهد بعلت هم‌جواری با کشورهای آسیای میانه و موقعیت صنعتی سالانه میزبان ده‌ها نمایشگاه بین‌المللی است. در حال حاضر مدیریت سایت رسمی نمایشگاه‌های ایران بعهده نمایشگاه مشهد می‌باشد. 

 

 

مشاهیر : 

• ملک الشعراء بهار
• مهدی اخوان ثالث
• عماد خراسانی
• محمدرضا شجریان
• خداداد عزیزی
• محمد علی انصاری
• شیخ محمود حلبی
• حسین ملک
• رضاکیانیان
• محبوبه بیات
• محسن نامجو
• رضا عطاران
• حامد بهداد
• امیر رضا خادم
• رسول خادم
• سید محمد حسین حسینی طهرانی
• آیت‌الله سید علی سیستانی
• آیت‌الله سید حسن طباطبایی قمی
• آیت‌الله سید علی خامنه‌ای
• آیت‌الله میلانی
• آیت‌الله خزعلی
• آیت‌الله علی فلسفی
• آیت‌الله حسین وحید خراسانی
• آیت‌الله مروارید
• آیت‌الله حسین نخودکی
• آیت‌الله مومن