سوختگی Burn

 

 آموزش کمکهای اولیه در مواقع سوختگی 

سوختگی با مواد شیمیایی - سوختگی با آتش - سوختگی ناشی از اشعه - سوختگی با برق 

سوختگی  

 الف-ساختمان پوست: 

جزیی از دستگاه محافظ بدن است که سطح خارجی بدن را پوشانیده و آن را در مقابل عوامل خارجی محافظت می نماید.

ساختمان پوست از سه لایه تشکیل شده است.این لایه ها از سطح به عمق به ترتیب عبارتند از:

رو پوست (اپی درم) ، پوست(درم) ، زیرپوست(آندو درم).

ضایعاتی که در اثر حرارت ،موادشیمیایی ، جریان برق ،مواد رادیو اکتیو در بافت های مختلف ایجاد می شود را سوختگی می نامند. 

عوارض مهم سوختگی عبارتند از شوک و عفونت:

شوک: در سوختگی های شدید و عمدتآ بعلت کاهش حجم خون اتفاق می افتد.

عفونت: بدنبال سوختگی ها در اثر جایگزینی انواع میکروب ها در محل زخم سوختگی که به روش بهداشتی پانسمان نشده باشد بوجود می آید. 

ج- اصول کلی کمک های اولیه در سوختگی ها:   

1ـ حذف عامل سوختگی   2ـ ارزیابی بیمار   3ـ درمان سوختگی    4ـ انتقال بیمار به مرکز درمان

د-انواع سوختگی و کمک ها ی اولیه آنها:   

سوختگی با آتش 

اقدامات امدادی که باید انجام داد عبارتنداز:                                                      

حذف عامل سوختگی: با آب سرد آتش را خفه کنید - لباس های مستعد آتش سوزی را در آورید از دویدن شخص در حال سوختن جلوگیری کنید .

ارزیابی بیمار: علائم حیاتی و شوک و...را کنترل وعمق و وسعت و وخامت سوختگی را بررسی کنید. 

درمان سوختگی:

1- بیمار را روی سطحی از بدن که سوختگی وجود ندارد یا کمترین سطح سوختگی را دارد دراز کنید.

2- وسائل آلوده کننده را از بدن مصدوم جدا کنید.

3- لباس های چسبیده به محل زخم را هرگز جدا نکنید.

4- توسط آب خنک و تمیز محل سوختگی را شستشو دهید.

5- محل زخم را با گاز استریل پانسمان کنید.

6- اگر بیمار قادر به نوشیدن است و زمان کافی دارید بر اساس جدول زیر مایعات به مصدوم بنوشانید. 

 بزرگسالان 5/0لیوان ، بچه های 12-1 سال 25/0 لیوان ، کمتر از یکسال 125/0 لیوان

در صورت وخامت سوختگی مصدوم را به اولین مرکز درمانی منتقل کنید.

تذکر:در سوختگی با قیر بلافاصله منطقه را با آب سرد خنک کنید.قیر را هرگز بر ندارید سپس اقدامات اولیه ذکر شده فوق را بعمل آورید.

  

سوختگی با مواد شیمیائی 

از جدی ترین نوع سوختگی ها بوده که در سطح کم و عمق زیادتری بدن را دچار سوختگی می نماید.

حذف عامل سوختگی: لباس های آلوده را در آورده و محل را با آب فراوان شستشو دهید.

ارزیابی بیمار: علائم حیاتی ، شوک و ... را کنترل وعمق و وسعت و وخامت سوختگی را بررسی کنید.

درمان سوختگی : درمان این نوع سوختگی عبارت از شستشوی موضع با آب فراوان حداقل بمدت 20 تا 30 دقیقه و سپس اقدامات درمانی باید همانند سوختگی با حرارت بعمل آید.

انتقال مصدوم: مصدوم را در صورت امکان به اولین مرکز درمانی منتقل کنید.

تذکر: در صورت آلوده شدن چشم با مواد شیمیایی بهترین کار شستشو با آب فراوان است.دقت کنید تا در موقع شستشو آب مصرف شده از جانب بیرونی چشم خارج شود تا چشم مقابل را آلوده نکند.در صورت وجود جسم خارجی در چشم با نوک دستمال تمیز آن را به آرامی خارج کنید بعد از شستشوی چشم را با گاز استریل پانسمان و مصدوم را منتقل کنید. 

سوختگی با جریان برق 

این نوع سوختگی دارای عمق زیادی است و به بافت های داخل بدن صدمه می زند.

اقدامات امدادی در این نوع سوختگی عبارتند از:

حذف عامل سوختگی: توسط یک وسیله عایق مصدوم را از جریان برق جدا کنید.

ارزیابی بیمار: علائم حیاتی ، شوک و ... را کنترل وعمق و وسعت و وخامت سوختگی را بررسی کنید.

درمان سوختگی : محل ورود خروج برق را پانسمان و اقدامات امدادی شبیه سوختگی با حرارت را به عمل آورید. 

انتقال: مصدوم را در اسرع وقت به اولین مرکز درمانی منتقل کنید. 

سوختگی ناشی از اشعه 

توسط دو نوع اشعه سوختگی ایجاد می گردد:

 1ـ اشعه خورشید                2ـ تشعشات اتمی

در مورد تشعشات اتمی ابتدا محافظت خود امدادگر از خطر تشعشات و ثانیا رفع آلودگی مصدوم و درصورت امکان ارائه کمکهای اولیه سوختگی با حرارت مد نظر قرار می گیرد و در مرحله آخر انتقال مصدوم به مرکز درمانی انجام می پذیرد. اطلاعات بیشتر را در قسمت دفاع اتمی و امدادرسانی در دفاع اتمی دنبال کنید.

تذکرات:

1ـ روش برآورد عمق و وسعت و وخامت سوختگی را به خوبی فراگیرید.

2ـ در مورد سوختگی های وخیم کمک های اولیه را سریعا انجام و مصدوم را در اسرع وقت به مرکز درمانی انتقال دهید.

3- اگر لباس به محل زخم چسبیده است لباس های اطراف زخم را بریده و از بدن خارج کنید ولی به محل زخم دست نزنید.

4ـ هرگز برای سرد کردن محل از یخ استفاده نکنید.

5ـ به آب مصرفی جهت افزایش سرمای آن نمک اضافه نکنید.

6ـ کمک های اولیه در مورد سوختگی های شدید باید سریعا انجام گیرند.

7ـ نارسائی تنفسی و شوک احتمالی را سریعا کنترل نمائید(بخصوص در سوختگی ها بوسیله برق).

8ـ در سوختگی با مواد شیمیائی استفاده از ماده خنثی کننده هیچ امتیازی به شستشوی با آب فراوان ندارد.لذا ازاستفاده از آنها خودداری گردد و حتما از آب تمیز استفاده کنید.

  ب- تعریف و درجات سوختگی: